SOCIAL INTERACTION OF LOG COFFIN CULTURE POPULATIONSIN HIGHLAND PANG MAPHA, MAE HONG SON PROVINCE (2,120-1,250 B.P.)

Abstract

This research aims to study the communities of practice in craft production networks in Log Coffin culture in Pang Mapha district, Mae Hong Son province (2,120-1,250 B.P.) The concept of community of practice and social network theory were used as theoretical frameworks. The research samples comprised 206 coffins, 4,273 potsherds, 43 iron tools, and 57 iron bangles from 34 archaeological sites. They were analyzed using comparative stylistic and technical analysis, and social network analysis. The results reveal that 1) from 2,120 to 1,250 B.P., craft production of Log Coffin culture included 17 practices that were consistently operated in virtually identical trends over time. In addition, 67 practices which craft makers in each sub-watershed applied in different ways for a short period. 2) During 2,000-1,800 B.P., styles and raw materials in Lang, Khong, and Mae Lana sub-watershed continued to be more diverse and reached a high point in 1,700 B.P. This shift reflects the migration of populations into the highland. During 1,600-1,200 B.P., people occupied not only the formerly three locales but also Huay Pong San Pik. However, stylistic and technical variation gradually declined, whereas typical practices persisted. 3) Lang and Mae Lana share similar cultures and were inhabited for multiple generations. Additionally, modified teeth, bronze objects, Srivatsa coin, cowries, and glass beads were found in the area. 4) Knowledge and skill are transmitted among participants within and between sub-watersheds.

งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาการถ่ายทอดภูมิปัญญาในเครือข่ายการผลิตสิ่งของเครื่องใช้ของวัฒนธรรมโลงไม้ อำเภอปางมะผ้า จังหวัดแม่ฮ่องสอน ช่วง 2,120-1,250 ปีมาแล้ว โดยใช้แนวคิดแนวปฏิบัติของชุมชน ทฤษฎีเครือข่ายทางสังคม การเปรียบเทียบรูปแบบและเทคนิคการผลิต และการวิเคราะห์เครือข่ายทางสังคม วิเคราะห์โลงไม้ 206 โลง ชิ้นส่วนภาชนะดินเผา 4,273 ชิ้น เครื่องมือเหล็ก 43 ชิ้น และห่วงเหล็ก 57 วง จากแหล่งโบราณคดีวัฒนธรรมโลงไม้ 34 แห่ง ผลการวิจัยพบว่า 1) ระหว่าง 2,120-1,250 ปีมาแล้ว วัฒนธรรมโลงไม้มีแบบแผนการผลิตสิ่งของเครื่องใช้ที่ช่างในลุ่มน้ำสาขาต่าง ๆ ทำโดยทั่วไปและสืบทอดต่อเนื่องหลายช่วงเวลา จำนวน 17 กลุ่ม และมีแบบแผนที่แตกต่างกันซึ่งทำโดยช่างในบางลุ่มน้ำและทำชั่วคราวในเวลาสั้น ๆ จำนวน 67 กลุ่ม 2) ช่วง 2,000-1,800 ปีมาแล้ว ผู้คนตั้งถิ่นฐานในลุ่มน้ำสาขาลาง ของ และแม่ละนา รูปแบบและเทคนิคการผลิตวัตถุทางวัฒนธรรมค่อย ๆ หลากหลายมากขึ้น โดยเพิ่มขึ้นสูงสุดในช่วง 1,700 ปีมาแล้ว แสดงว่าอาจเป็นช่วงที่ผู้คนอพยพเข้ามาในบริเวณพื้นที่สูง จากนั้นในช่วง 1,600-1,200 ปีมาแล้ว นอกจากลุ่มน้ำสาขาลาง ของ และแม่ละนา ผู้คนตั้งถิ่นฐานในลุ่มน้ำสาขา ห้วยโป่งแสนปิ๊กด้วย ในช่วงนี้ลุ่มน้ำสาขาทั้งสี่สายพบเฉพาะรูปแบบและเทคนิคดั้งเดิม ซึ่งลุ่มน้ำสาขาลาง ของ และแม่ละนามีรูปแบบและเทคนิคการผลิตที่หลากหลายน้อยลง 3) ลุ่มน้ำสาขาลางและ แม่ละนามีแบบแผนการผลิตคล้ายกันมากที่สุด มีวัฒนธรรมที่หลากหลายแต่ในขณะเดียวกันยังคงมีวัฒนธรรมดั้งเดิม แสดงว่าผู้คนในลุ่มน้ำนี้มีวัฒนธรรมร่วมและมีความสัมพันธ์กัน ซึ่งอาจเป็นกลุ่มคนดั้งเดิมและคนกลุ่มใหม่ที่ใช้พื้นที่ต่อเนื่องหลายสมัย นอกจากนี้ยังเป็นพื้นที่ที่พบโบราณวัตถุชิ้นพิเศษ ได้แก่ ฟันตกแต่ง วัตถุสำริด เหรียญศรีวัตสะ หอยเบี้ย และลูกปัดแก้ว และ 4) คนวัฒนธรรมโลงไม้มีภูมิปัญญาและทักษะในการผลิตงานฝีมือ โดยอาจถ่ายทอดภูมิปัญญาภายในกลุ่มคนที่มีวัฒนธรรมเดียวกันในลุ่มน้ำสาขาเดียวกันและต่างลุ่มน้ำ